Araç fiyatları 2024 yılı için en çok konuşulan konulardan biri oldu. Ticaret Bakanı Ömer Bolat, “Otomotivin hem birinci elinde hem ikinci elinde yüzde 20’ler civarında bir indirim var. Vatandaşlar bu anlamda çok memnun. Araba stoklayıp fahiş fiyatla zam yapmak isteyenler üzgün. Piyasa normale döndü. İstikrar kazandı. Stoklanmış 600 bin otomobil piyasaya çıktı. 6 ay araba bulunamazken 6 saatte vatandaşımız aracı teslim alır hale geldi” dedi.
Öte yandan bayiler stoklarında kalan 2023 model araçları yeni yıl öncesi satabilmek için cazip kampanyalar sunmuş, liste fiyatlarının altında indirim yapmıştı.
Peki sıfır ve ikinci el araç fiyatları daha da düşer mi, bayilerde kampanyalar sürüyor mu? Yeni yıl öncesinde araç almak mantıklı mı? Konuyla ilgili İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel milliyet.com.tr’ye önemli açıklamalarda bulundu. Ertemel, bayilerdeki güncel teslimat durumunu aktarırken, ‘en cazip ve avantajlı’ dönemin içinde olunduğunu söyledi. Ertemel’in açıklamaları şu şekilde:
“Pandemi sürecinin otomotivde global arz-talep zincirini bozması, ülkemizde de pazara dair dengeleri önemli ölçüde etkiledi. Bunlardan bir tanesi de fiyatların olağan dışı yükselmesiydi. O dönemlerde yaşanan global enflasyon ve üretimin büyük ölçüde daralması gibi sebeplerle fiyatların belirli oranlarda artacağını öngörmekteydik.
Ancak sektörde kayıt dışı yüzdesinin artması ve bu alanda gösterilen fiyatlama refleksleri, fiyatların olağan dışı yükselmesine sebep oldu. Bir dönem sıfır fiyatından daha yüksek rakamlara ikinci el otomobil satıldığı veya yapılan haksız uygulamalar kamuoyunu sıkça meşgul etmekteydi.
Ticaret Bakanlığı’mızın attığı etkili adımlar ve otomotiv endüstrisinde üretimin artmasıyla beraber, olağan dışı fiyatlamaların hızla önüne geçildi. Takip eden birkaç aylık süreçte de reel fiyatlarda yüzde 15 ile 20 arasında düşüş sağlandı.
Gelecek süreçte gerek sıfır gerek ikinci el otomobilde daha fazla fiyat düşüşü beklemiyoruz. Yaz sonunda başlayan düşüş trendi, sonbahar aylarında oldukça ivmelenmişti. Son olarak Kasım ayı verilerinde düşen fiyat grafiğinin yerini sabit kalan fiyatlamalara bıraktığı, yani Kasım ayında düşüşlerin durduğunu ve fiyatların sabit kaldığını görmekteyiz.
Özetle elimizdeki fiyat verileri de bu anlamda bizleri destekler nitelikte. Bundan sonraki süreçte yeni yıl maliyetleri ve döviz kuruna bağlı olarak bir miktar fiyat artışları yaşanabilir. Ancak geçmişteki gibi olağan dışı ve hızlı olmayacaktır.
Bozulan piyasa dengeleri fiyatlara etki ettiği kadar otomobile erişimde de ciddi mağduriyetlere sebebiyet veriyordu. Bu süreçte limitli olan arz adetlerinin yanı sıra, kayıt dışı ticaret maksatlı otomobil alan kişiler de otomobile erişimde yaşanan zorlukların en büyük sebeplerinden bir tanesiydi.
Geçtiğimiz yıl otomotiv sektöründe kayıt dışı oranı yüzde 48 ölçülürken, reel tüketici ise sadece yüzde 22 seviyesindeydi. Otomobil satıcısı meslektaşlarımız ise pazarın yüzde 30’una sahipti. Mevcut koşullarda reel tüketici için 6 aydan başlayan bekleme listeleri, bazı modeller için bir yılı bulabiliyordu. Öte yandan sıfır otomobil alımında istenen ek ücretler, zorunlu tutulan aksesuar alışverişleri veya stokçuluk gibi konular kamuoyunda sıkça gündem oluyordu.
Ticaret Bakanlığımızın konuya dair aldığı tedbirler ve sıfır otomobilde arz/talep dengesinin tekrar kurulmasıyla, kayıt dışı ticaret sektörden el çektirilerek reel tüketicinin önü açıldı. Haksız uygulamalar ve stokçuluk tamamen ortadan kalktı. Geçmişte bir yılı bulan bekleme süresi, bugün hemen teslim haline geldi. Az bulunan modeller veya müşteri tercihlerine göre istenen otomobillerde dahi en fazla 1 ay içerisinde araçlar rahatlıkla teslim edilebiliyor.
Alınan tedbirler ve arz talep zincirinin tekrar kurulmasıyla birlikte indirim ortamına da zemin hazırlandı. Her yılın son çeyreğinde bayiler stok eritme amacıyla indirimler düzenlerken, bu yıl istisnai olarak yüzde 15 ile yüzde 20 gibi önemli düzeyde indirimler yapıldı. Özetle bu indirimler her yıl yapılsa dahi bu yıl yapılan indirimler, hazırlanan zemin ve piyasa koşulları sebebiyle tüketici açısından daha cazip hale gelmiş oldu. Şu an genel olarak her markada indirimli liste fiyatından iskonto ve uygun oranlı finansman gibi cazip kampanyalar düzenleniyor.
Stoku biten ya da azalan araçlarda kampanyalar sonlanırken, stoku halen yüksek araçlarda kampanyalar devam ediyor. Önümüzdeki süreçte stokları bitecek araçlarda da kampanyalar sonlanacaktır.
YENİ YIL ÖNCESİ SATIN ALINMALI MI?
Rekabet, daralan satış adetleri, döviz kuru gibi pek çok farklı etken gelecek yıl fiyatlarda belirleyici olacak. Ancak Maliyetler göz önünde bulundurulduğunda, fiyatlar anlamında sağlanabilecek en uygun seviyede olduğumuzu söyleyebiliriz.
Bundan sonraki süreçte gerek ikinci el gerekse sıfır otomobil fiyatlarında daha fazla düşüş beklemiyoruz. Yeni yıl maliyetleri, döviz kuru gibi sebeplerle 2024 yılında otomobil fiyatlarında artış görebiliriz.
Dolayısıyla otomobil almak için cazip ve avantajlı bir dönemin içerisindeyiz. Otomobil almayı düşünen vatandaşlarımız, süreci değerlendirerek bütçe ve ihtiyaçları dahilinde karar verebilirler”
