Hakkari Milletvekili Öznur Bartın Açıköğretim Fakültesi sınavlarının Yüksekova’da yapılması için TBMM’ye verdiği önergesinde Yüksekova'daki öğrenciler, Açıköğretim Fakültesi sınavları için çevre illere veya çok uzak merkezlere gitmek zorunda kaldığını belirten Bartın, bu hem zaman kaybına neden olduğunu, hem de öğrenciye maddi yük getirdiğini aynı zamanda öğrencinin akademik başarısını ve eğitim sürecini olumsuz etkilediğini savundu.
Bartın önergesinde şu ifadelere yer verdi:
“Yüksekova, Şemdinli ve Derecik ilçelerinde ikamet eden öğrenciler, Atatürk Üniversitesi ve Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi (AÖF) sınavlarının Yüksekova’da yapılması talebiyle önemli bir soruna dikkat çekmektedir. Hakkâri kentimiz ve bölge öğrencilerinin sayısı her yıl artmakta ve çoğu, mevcut sistemin yetersizlikleri nedeniyle sınavlara katılmakta zorluklar yaşamaktadır. Bu zorluklar eğitim hakkının kullanılmasını engelleyici bir niteliğe bürünmektedir.
Şu anda Yüksekova'daki öğrenciler, Açıköğretim Fakültesi sınavları için çevre illere veya çok uzak merkezlere gitmek zorunda kalmaktadır. Bu durum hem zaman kaybına hem de çok ciddi maddi yüklere yol açmaktadır. Uzun mesafeler kat edilmesi gerekliliği, ulaşım sıkıntıları, artan seyahat giderleri ve sınav günü yaşanan stres gibi unsurlar, öğrencilerin akademik başarısını ve eğitim süreçlerini olumsuz etkilemektedir.
Hakkâri kentimiz başta olmak üzere bölge öğrencileri, KPSS ve diğer ölçme değerlendirme merkezli sınavların Yüksekova’da yapılmasını olumlu bir adım olarak görmekte, Açıköğretim Fakültesi sınavlarının da Yüksekova’da düzenlenmesi talebini dile getirmektedir. Bunun yanı sıra, İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi (AUZEF) sınavlarının halihazırda Yüksekova’da yapılması, bu talebin gerçekleştirilebilir olduğunu ve benzer düzenlemelerin diğer açıköğretim programları için de uygulanabileceğini göstermektedir. Özellikle kış mevsiminde sert coğrafi koşullar ve iklim şartları, bu talebi daha da acil hale getirmektedir.
Anayasa’nın 42. maddesi, eğitim hakkını temel bir insan hakkı olarak düzenler. Aynı zamanda, Millî Eğitim Temel Kanunu'nun 4. maddesi, eğitimde fırsat ve imkân eşitliğini sağlamayı devletin temel görevlerinden biri olarak tanımlar. Bu mevzuat, coğrafi veya ekonomik engellerin eğitim hakkının kullanılmasını engellememesi gerektirdiğini vurgular.
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin 26. maddesi, herkesin eğitim hakkına sahip olduğunu belirtir. Ayrıca, Birleşmiş Milletler Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi'nin 13. maddesi, eğitim hizmetlerine erişimde ayrımcılığın engellenmesi ve herkes için eşit koşullar yaratılması gerektiğini düzenler. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin Ek Protokolü de eğitim hakkının etkin bir şekilde kullanılmasını taahhüt eder.
EĞİTİMDE FIRSAT EŞİTLİĞİ SAĞLANMALI
Hakkâri kentimiz ve bölge öğrencilerinin Açıköğretim Fakültesi sınavlarının Yüksekova’da düzenlenmesi talebi, eğitim hakkının korunması ve fırsat eşitliğinin sağlanması açısından hayati bir öneme sahiptir. Bu talebin hayata geçirilmesi, eğitime erişimde yaşanan engellerin kaldırılmasına ve bölgedeki yurttaşların temel haklarına ulaşmasının desteklenmesine önemli bir katkı sunacaktır. Bu talep, öğrencilerin coğrafi, ekonomik ve iklimsel engeller nedeniyle eğitimden mahrum kalmasını önlemeyi amaçlamaktadır. Atatürk ve Anadolu Üniversitelerinin Açıköğretim Fakültesi sınavlarını Yüksekova’da düzenlemesi, bölge öğrencilerinin ulaşım ve maddi yüklerini önemli ölçüde azaltacaktır. Bu adım, Millî Eğitim Bakanlığı ve ilgili üniversitelerin yerel otoritelerle iş birliğini geliştirerek sınav organizasyonunu kolaylaştıracak bir temel oluşturacaktır. Ayrıca, bölgemizde öğrencilerinin sayısının artması ve taleplerin göz önünde bulundurulması, sınav merkezlerinin yeniden planlanmasını ve kalıcı düzenlemeler yapılmasını gerekli kılmaktadır” ifadelerini kullandı.
Milletvekili Bartın, Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin'in yanıtlaması istemiyle şu soruları yöneltti:
1. Hakkâri ili ve çevresindeki öğrencilerin Açıköğretim Fakültesi sınavlarına katılımını engellememek amacıyla, Atatürk Üniversitesi ve Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi sınavlarının Yüksekova’da yapılması ile ilgili herhangi bir çalışma yapılmakta mıdır?
2. Hakkâri il sınırları içinde Açıköğretim Fakültesi sınavlarının Yüksekova’da yapılması talebine yönelik Millî Eğitim Bakanlığı tarafından herhangi bir düzenleme veya planlama bulunmakta mıdır?
3. Hakkâri ve çevresindeki öğrencilerin Açıköğretim Fakültesi ve diğer sınavlara katılmak için çevre illere gitmek zorunda kalmalarının yol açtığı maddi ve manevi kayıplar hakkında Bakanlık, herhangi bir araştırma veya analiz yapmış mıdır?
4. Bakanlık, Hakkâri ili ve çevresindeki öğrencilerin sınavlara katılım zorlukları ve bu zorlukların eğitimde fırsat eşitliği üzerindeki etkilerini incelemek amacıyla bir araştırma veya proje yürütmekte midir?
5. Yüksekova ve çevresindeki bölge kentlerinde, özellikle ulaşım ve maddi yükler göz önünde bulundurularak sınav merkezi açılmayan yerlerin sayısı nedir? Bakanlık bu bölgelerde sınav merkezi açılması için bir planlama yapmakta mıdır?
6. Bakanlık, Hakkâri ve çevresindeki öğrenci taleplerini göz önünde bulundurarak sınav merkezlerinin yerel otoritelerle iş birliği içinde coğrafi ve ekonomik engelleri aşacak şekilde düzenlenmesine yönelik bir strateji belirlemiş midir?
7. Bakanlık, öğrencilerin eğitim hakkını engelleyen coğrafi, ekonomik ve iklimsel engelleri ortadan kaldırmak için hangi somut adımları atmayı planlamaktadır?