Elazığ Yüksek Güvenlikli Cezaevi'ndeki tutuklu Mustafa Geylani, yeni gardiyan ve müdürün kendilerine "esas duruş" dayatmasında bulunduğunu ailesi aracılıyla kamuoyuna aktarmıştı.
Konuya ilişkin Hakkâri Milletvekili Öznur Bartın Elâzığ 2’Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde tutuklu Mustafa Geylani’nin maruz kaldığı uygulamaları ve iddiaları Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’a cevaplaması istemiyle soru önergesi verdi.
“İDARİ KARARLARLA KEYFİ BİR ŞEKİLDE SINIRLANDIRILMAKTADIR”
Bartın soru önergesinde Anayasa’nın 17. Maddesini hatırlatarak, “Bu tür uygulamalar, aynı zamanda Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) 3. maddesi ve Birleşmiş Milletler ’in Mahpuslara Muamele Standart Asgari Kuralları (Nelson Mandela Kuralları) ile de çelişmektedir. Mahpusların televizyonlarının toplatılması hem bilgiye erişim hakkını hem de iletişim hakkını ihlal etmektedir. Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 2. maddesi, mahpusların temel haklarına saygı gösterilmesini zorunlu kılmaktadır. Ancak bu haklar, idari kararlarla keyfi bir şekilde sınırlandırılmaktadır” dedi.
“2’NOLU YÜKSEK GÜVENLİKLİ CEZAEVİ’NDE YAŞANANLAR SİSTEMATİK BİR SORUNUN YANSIMASIDIR”
‘Cezaevlerinde yaşanan hak ihlalleri, sadece mahpusların değil, aynı zamanda bir toplumun hukuk devleti ilkelerine olan güvenini zedelemektedir ’diyen Bartın, “Mustafa Geylani’nin Elâzığ 2’Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde yaşadığı sorunlar, sistematik bir sorunun yansımasıdır. Bu tür ihlallerin önüne geçmek için iktidarın tüm kurumlarıyla etkin bir şekilde hareket etmesi ve cezaevlerindeki uygulamaları insan haklarına uygun hale getirmesi gerekmektedir” ifadelerine yer verdi.
Bartın ayrıca Geylani’nin daha önce kalp rahatsızlığı nedeniyle anjiyo olduğunu kaydederek gerekli tedavi ve kontrollerin yapılmadığını belirtti.
Bartın, Adalet Bakanlığına cevaplaması istemiyle verdiği soru önergesinde şu soruları sordu:
1. Elâzığ 2’Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde mahpuslara “esas duruş” dayatması olduğu iddialarına ilişkin bir inceleme başlatılmış mıdır? Bu konuda ilgili personelin tutumu ve uygulamaları denetlenmekte midir?
2. Cezaevlerinde mahpusların beden dili üzerinden baskı altına alınmaya çalışıldığı iddialarına dair Bakanlığınızca alınan önlemler nelerdir? Bu tür uygulamaların önlenmesi için hangi mekanizmalar oluşturulmuştur?
3. Mustafa Geylani’nin kalp rahatsızlığına rağmen gerekli tedavi ve kontrollerinin yapılmadığı belirtilmektedir. Cezaevlerindeki hasta mahpusların sağlık hizmetlerine erişimini sağlamak için hangi somut adımlar atılmıştır?
4. Mahpusların televizyonlarının toplatılması gibi uygulamalar, bilgiye erişim ve iletişim hakkını ihlal eder nitelikte değil midir? Bu tür kararların keyfiliğini önlemek için Bakanlığınızca ne tür düzenlemeler yapılmaktadır?
5. Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 2. ve 72. maddelerinin cezaevlerinde tam anlamıyla uygulanıp uygulanmadığına dair bir denetim mekanizması bulunmakta mıdır? Bu denetimlerin sonuçları kamuoyuyla paylaşılmakta mıdır?
6. Anayasa’nın 17. maddesi ile AİHS’in 3. maddesi kapsamında işkence ve kötü muamele yasağına uyulmayan durumlarda sorumlular hakkında hangi yasal süreçler işletilmektedir?
7. Elâzığ 2’Nolu Cezaevi’nde mahpus haklarına yönelik ihlallerin önlenmesi amacıyla cezaevi yönetimi ve personeline yönelik herhangi bir soruşturma başlatılmış mıdır? Başlatıldıysa, bu soruşturmanın kapsamı nedir?
8. Cezaevlerinde Nelson Mandela Kurallarına uygun koşulların sağlanması için Bakanlığınız tarafından yürütülen çalışmalar nelerdir? Bu standartlara uyum açısından Elâzığ 2’Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nin durumu nedir?