İsrail'de milletvekilleri, kitlesel protestolara rağmen yargı sisteminde yapılması planlanan ve bir süredir tartışılan düzenlemeleri onayladı.

Yargıtay'ın kanunları gözden geçirme veya reddetme yetkisini, parlamentodaki salt çoğunluğun geçersiz kılabilmesine yönelik düzenleme, muhalefetin boykot ettiği oylamada 64'e karşı 0 oyla kabul edildi.

Bu, mahkemelerin yetkisini kısıtlamayı amaçlayan bir dizi tartışmalı reformun ilki.

Netanyahu, düzenlemelerin hükümet organları arasında denge kurabilmek için gerekli  olduğunu söylüyor.

Muhalifler ise İsrail'in bir demokrasi olarak tehlikeye atılacağını söylüyor.

Son günlerde hız kazanan eylemler İsrail'in dört bir  yanında sürüyor.

On binlerce protestocu Tel Aviv'den Kudüs'e yürüdü ve yolları kapattı.

Dört gün süren yürüyüşün ardından çok sayıda protestocu, parlamento yakınlarındaki Sacher parkında kamp kurdu.

Polis, bu sabah Kudüs'te toplanan ve İsrail Parlamentosu'na (Knesset) giden yolları kapatan protestocuları dağıtmak için tazyikli su kullanmaya başladı.

Protestoların öncülerinden Moshe Radman ve diğer bazı göstericiler Knesset'in yakınında gözaltına alındı.

Olaylarda bir kişi yaralandı.

İsrail'in en büyük 150 şirketini temsil eden grup ise grev kararı ilan etti.

Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, ülkenin "olağanüstü durumda" olduğu konusunda uyardı.

Yüzlerce hava kuvvetleri pilotu dahil binlerce yedek asker, değişikliklerin parlamentoda kabul edilmesi durumunda görevlerini boykot edeceğini söyledi.

Üç eski genelkurmay başkanı ve onlarca üst düzey İsrailli güvenlik yetkilisi, hükümetin yargı reform planlarını eleştiren ve yedek askerleri destekleyen bir açıklamayı imzaladı.

Açıklamada, "Bu yasa İsrail toplumunun ortak temellerini yok ediyor, toplumu parçalıyor, orduyu dağıtıyor ve İsrail'in güvenliğine zarar veriyor" ifadeleri kullanıldı.

Böylesine geniş çaplı bir boykotun İsrail ordusunun harekat kabiliyetini ciddi şekilde etkileyeceği belirtiliyor.

Bu, şimdiye kadarki hükümet karşıtı protestoların en önemli anlarından biri olarak değerlendiriliyor.

Halk neden kızgın?

Muhalifler teklif edilen yasal değişikliklerin, geçmişte hükümetin gücünü kontrol eden yargı sistemini zayıflatarak, ülkede demokrasiyi ciddi şekilde baltalayacağını düşünüyor.

Söz konusu değişiklikleri hükümet "yargı reformu", muhalifler ise "yargı bağımsızlığına darbe" olarak nitelendiriyor.

Bugünkü oylamanın, hükümetteki koalisyon ile İsrail toplumunun geniş kesimleri arasında bir hesaplaşmaya varacağı belirtiliyor.

Yolsuzlukla yargılanan Netanyahu'nun ise kendini korumayaca çalıştığı ve hükümetin istediği yasaları herhangi bir engel olmadan uygulamak istediği öne sürülüyor.

Teklif edilen değişiklikler neler?

Yeni yasal düzenleme, hükümet gücü ile mahkemelerin hükümeti inceleme ve hatta hükümsüz kılma yetkisiyle ilgili.

Düzenleme yasalaşırsa;

  • Yargıtay'ın kanunları gözden geçirme veya reddetme yetkisi, Parlamento'da salt çoğunluğun mahkeme kararlarını geçersiz kılabilmesiyle zayıflatılacak
  • Yargıçları atayan komisyonun tamamen hükümetin kontrolünde olacak
  • Bakanların, başsavcı tarafından yönlendirilen hukuk danışmanlarının tavsiyelerine uymaları zorunlu olmayacak
  • Görev için uygun olmadığı düşünülen makam sahiplerinin görevden alınması zorlaşacak

Hükümet "böylesine bir reformun" zamanının çoktan gelip geçtiğini savunuyor. /bbc

Editör: Erkan Çobanoğlu