Otomotiv sektöründe yaşanan fahiş fiyat artışlarıyla sıfır araç bulmak imkansız hale geldi, ikinci el araç fiyatları uçtu. Yaşanan sıkıntılar üzerine Ticaret Bakanlığı tarafından yeni kararlar açıklandı.
Sıfır araca yönelik 6 ay ve 6 bin kilometre düzenlemesi uzatılırken, internet ortamında verilen ikinci el araç ilanı fiyatlarının sıfır araçtan yüksek olmasına yönelik de tedbirler alınacağı vurgulandı.
İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel, "Buradaki en önemli problem otomobilin son 2 seneden beri bir ihtiyaç maddesi gibi değil, yatırım aracı olarak kullanılması. Bu da sektörümüzde spekülatif alım satımı ciddi anlamda yükseltmiş durumda" ifadelerini kullandı. Galeri sahibi Mehmet Raci Çatı da, bireysel olarak internet üzerinden satış yapanların vergi vermesi gerektiğini ileri sürdü.
Ertemel, bakanlığa çözüm önerilerinde bulumduklarını, otomotiv satıcılarından çok, bireysel satışların üzerine gidilmesini istediklerini bakanlığa iletti. Bakanlığın kendilerine "bunların üzerine ciddi bir şekilde gideceğini, noterlik sisteminden, kişilerin takibe alındığını, bunlara çok ciddi cezai müeyyideler uygulanacağını" bildirdiğini söyledi.
Ertemel şöyle devam etti: "Bunun haricinde internet üzerinden yapılan satışlarda artık ilanların sıfır aracın üzerinde ilana girilmemesiyle alakalı da karar alındı. Bu karar doğrultusunda noterlikle alakalı tüm veriler noterlikte alınacak, çeşitli süzgeçlerden geçirildikten sonra gerekli cezai yaptırımlar şahıslara uygulanacak. Alınacak tedbirlerle sıfır araçların gerçek değerlerine ulaşacağını, burada da son tüketicinin ihtiyaç sahibi olan kişilerin araca erişimi konusunda büyük bir rahatlama yaşanacağını bekliyoruz. Sıfır araçlar artmadıkça ikinci el otomobil fiyatlarının da artması beklenemez. Sıfır araç fiyatlarıyla ikinci el fiyatları doğru orantılıdır."
"İnternette şu anda dengesiz bir şekilde fiyatların gözlemlendiğini biz de izliyoruz. Burada önemli olan konu şu. Her spekülatif şekilde aracın internette istenilen rakamlara yazılabilme kolaylığı. Bakanlığımızın getirdiği bu yeni uygulamayla birlikte sıfır aracın üzerinde, ikinci el otomobil fiyatı ilanı girilemeyecek. Bu neyi doğuracak, bu tarz araçtan rant elde etmek için alım yapan kişilerin araçları üzerine ciddi bir şekilde fark koyup satmalarını engelleyecek."
"Bu durumda da al satçılar diye tabir ettiğimiz kişiler piyasamızdan elini çekecek diye umuyoruz ve bekliyoruz. Önemli olan takibin iyi yapılması. Bakanlığımız bu konuda ciddi bir şekilde bunların üzerine giderse otomotiv sektörü pandemi öncesine dönecek diye bekliyoruz. Bu alınan kararlar piyasayı rahatlatacak."
"Şu anda arzda bir sıkıntı yok. Arz sorunu otomotiv sektöründe çözülmüş gibi gözüküyor. Burada talep fazlalığı var. Otomotiv fiyatları dövizle de çok orantılı. Türkiye'de yüzde 70'e yakın marka ve model ithal edilen araçlar. Döviz fiyatlarının yükselmesi otomotivdeki yükseliş trendini tetikleyebilir. Talepte bir normalleşme olursa bu kendi içerisinde bir dengeye oturacak ve bu spekülatif olarak yükseltilen fiyatların normal değerinde artık bir hal alacağını ümit ediyoruz."
"Bizce artık sıfır araç sıkıntısı yok. Sıfır araçlar bayilerde mevcut, burada bayilerin de bu anlamda biraz daha son tüketiciye bu araçları satmalarıyla alakalı bir pozisyon almaları gerekiyor."
İMAS Başkan Yardımcısı Hasan Görkem Konu da yeni uygulamayla beraber araçlardaki 'köpük' değerlerin düşeceğine inandıklarını söyledi. Kayıt dışı işlemlerin önüne geçilirse piyasanın normale döneceğini söyleyen Konu, artışları şöyle açıkladı:
"2-3 senedir pandemi ile beraber bir arz talep dengesinde problem var. İlk dönemde arzda olan problem şu anda talepte çoğalmaya sebep verdi. Vatandaş da burada aracı alıp para kazanma niyetine girdi. Fiyatı belirleyen, piyasayı belirleyen aracın sahibi. Milyonlarca araç ve aracın sahibi galericiler değil, vatandaş. Vatandaş da kendi aracını daha yüksek rakamlara satmak istiyor. Yüksek rakama satmak istediği için de fiyatlar artıyor. Otomatikman aslında aracı distribütörler, sıfır araçta bayiler, ikinci el araçta da özellikle kiralama firmaları, aracın gerçek sahibi kimse onlar belirliyor. Dolayısıyla aracın fiyatını aracılar değil aracın gerçek sahipleri yükseltmiş oluyor."
15 yıldır galericilik yapan Mehmet Raci Çatı şöyle konuştu:
"İkinci el aracın sıfırdan pahalı olması mümkün değil, çünkü vatandaş gider sıfır alır. İkinci el almaz. O ilanları koyanlar piyasayı, ortalamayı yükseltiyorlar. Bu düşündüğünüz zaman mantıksız bir şey. Sıfır tercih edilmeli ama sıfır bulunmadığı için, bayiler zorluk çıkarttığı, fark istedikleri için insanlar hemen araba sahibi olmak istediklerinde farkı ödeyip almak isteyebilirler."
"Galericilerin öyle bir şey yapması mümkün değil. Plaka takıldığı zaman aracın fiyatının düşmesi lazım. İkinci el demek, plakası takılmış, kullanılmış, bir araç demektir. Yatırım amaçlı alıyorlar ve piyasaya arz etmedikleri için fiyatların yükselmesini bekliyor, istedikleri de oluyor. Onlar da vergi versin, biz dükkan kirası veriyoruz."