Ekonomi

Türkiye'de son 5 yılda en çok kazandıran ve en çok kaybettiren meslekler

Son 5 yılın kazandıran ve kaybettiren meslekleri belli oldu. Türkiye'de ortalama ücret son 5 yılda dolar bazında yüzde 53,2 oranında artış gösterdi.

Abone Ol

Son 5 yılın kazandıran ve kaybettiren meslekleri belli oldu. Türkiye'de ortalama ücret son 5 yılda dolar bazında yüzde 53,2 oranında artış gösterdi. Ücret artışı yüzde 90'a varan ile yüzde 39'da kalan meslekler arasındaki makas ise dikkat çekti. 

Pandeminin ardından değişen alışkanlıklar ücretlere de yansıdı. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kayıtları da en çok kazandıran ve kaybettiren sektörleri açıkladı. 

Dünya Gazetesi yazarı İbrahim Kahveci'nin bugünkü yazısında yer verdiği bilgilere göre, en yüksek ücret alan sektör, havayolu taşımacılığı oldu. Kaybettirenler arasında ise inşaat ve tekstil girdi. 

Kahveci'nin yazısında şu bilgileri verdi:

Son 5 yıla bakmamızın nedeni pandemi ve sonrası değişim­leri gözlemlemek içindir. Çünkü pandemi yeni alışkanlıklar getir­diği gibi bir değişimi de toplum­lara yaşatmıştır. O nedenle 2019- 2024 içerisindeki 5 yıllık ücret değişimlerine bakıyoruz.

Sosyal Güvenlik Kurumu-SGK kayıtlarına göre Temmuz 2024’de 16 milyon 790 bin çalışa­nın ortalama bürüt ücreti 36.188 lira. Bu ücretin dolar olarak kar­şılığı ise 1.102 dolar…

Bundan 5 yıl önce, yani Tem­muz 2019’da ise aylık brüt ücret 4.073 TL ediyordu. Onun da dolar olarak karşılığı ise 719 dolar…

Bu rakamlar bize gösteriyor ki, Türkiye’de çalışanların orta­lama ücreti son 5 yılda dolar bazında yüzde 53,2 artış gös­termiştir.

EN YÜKSEK ÜCRET ALAN SEKTÖRLER
HAVAYOLU TAŞIMACILIĞI

Çalışan sayısı: 41 bin 37 kişi

Ortalama aylık brüt ücret: 3.378 dolar

Son 5 yıldaki ücret artışı %58,0

Hem ücret yüksek hem de üc­ret artışı ortalamanın biraz üze­rinde.

HAM PETROL VE GAZ ÇIKARTMA

Çalışan sayısı: 2 bin 483 kişi

Ortalama aylık brüt ücret: 3.146 dolar

Son 5 yıldaki ücret artışı %48,3

Ücret yüksek ama ücret artışı sınırlı…Ve çalışan sayısı da az.

KÖMÜR ÇIKARMA VE PETROL ÜRÜNLERİ İMALATI

Çalışan sayısı: 8 bin 924 kişi

Ortalama aylık brüt ücret: 2.888 dolar

Son 5 yıldaki ücret artışı %61,8

Ücret iyi ve ücret artışı da yüksek.

FİNANSAL HİZMETLER 

Çalışan sayısı: 88 bin 188 kişi

Ortalama aylık brüt ücret: 2.496 dolar

Son 5 yıldaki ücret artışı %65,3

Son beş yılda borsada yaşanan hareketlenmenin fonlar ve diğer kurumlara yayılması etkili olmuş görülüyor. Hem ücret iyi hem de ücret artışı yüksek…

BİLİMSEL ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME FAALİYETLERİ

Çalışan sayısı: 17 bin 498 kişi

Ortalama aylık brüt ücret: 2.437 dolar

Son 5 yıldaki ücret ar­tışı %45,9

Bilimsel araştırma ücreti yüksek görülse de ücret artışı reel olarak eriyor. Türkiye’de ücret artış ortalaması yüzde 53,2 iken, bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde ücret artış oranı yüzde 45,9’da kalmış­tır.

BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA, DANIŞMANLIK

Çalışan sayısı: 174 bin 650 kişi

Ortalama aylık brüt ücret: 2.313 dolar

Son 5 yıldaki ücret artışı %69,6

Oldukça iyi bir meslek. Hem ücret yüksek hem de ücret artışı yüksek…Bir de çalışan sayısı çok fazla olmasına rağmen hala bu alanda eksiklik olduğu aşikar.

ÜCRET ARTIŞI YÜKSEK OLAN SEKTÖRLER

Buradan sonra ücreti ortala­manın üzerinde olan ve ücret ar­tışı da yüksek olan sektörlere ba­kalım:

BİLGİ HİZMETLERİ FAALİYETLERİ

Bu sektörde 23 bin 754 kişi ça­lışıyor ve ortalama ücret 2.072 dolar.

Ama en önemlisi bu sektör­de son 5 yılda ücretler dolar ba­zında yüzde 111,4 artışla en par­lak sektör olmaya başlamıştır.

Son 5 yılda ücret artışı en iyi olan diğer sektörler ise;

%72,8 ila “Madenciliği destek­leyici hizmetler”

%90,7 ila “Yaratıcı sanatlar, gösteri sanatları ve eğlence faa­liyetleri”

%79,6 ila “İçeceklerin imalatı”

KAYBETTİRENLER

SGK verileri sadece kazanan­ları değil; kaybettiren sektörleri de veriyor. Özellikle çok fazla ça­lışan sayısının olduğu sektörler burada önce çıkıyor.

Mesela “Bina inşaatı” sektö­ründe çalışan sayısı 1 milyon 371 bin kişi. Ama bu sektörde hem ücretler 766 dolar ile genel ücret seviyesinin çok altında hem de ücret artışı %42,8 ila genel ücret artışının gerisinde.

Veya “Giyim eşyası üretimi” sektörü… 611 bin kişinin çalıştı­ğı bu sektörde de ücret seviyesi 738 dolarda kalırken ücret artışı da sadece yüzde 38,0’de seyret­miştir.

1 milyon 561 bin kişinin çalış­tığı “Perakende” sektöründe ise ücretler 859 dolarda kalırken üc­ret artışı da yüzde 48,1’de oluş­muştur.

ÜCRET ARTIŞI EN DÜŞÜK MESLEKLER

Ülkemiz açısından belki de en önemli gördüğümüz ama ücret seviyesi ve ücret artışı açısından çok üzüntü verici sektörler de bulunmaktadır.

Gelin bunlara bir örnek vere­lim:

Eğitim…

534 bin kişi çalışıyor. Ücret se­viyesi 1.010 dolar ile ülke ortala­masının (1.102 dolar) altında ka­lıyor. Fakat en acı verici taraf ise şu: Ülkede genel ücretler yüzde 53,2 artarken eğitim sektöründe ücret artışı %39,8’de kalmıştır. Oysa daha 5 yıl önce bile eğitim sektöründe ücretler ülke orta­lamasının çok az da olsa üzerin­deydi.

Eğitim sektöründe acı veren bir başka nokta ise ücretlerin özel sektörde düşüklüğüdür: Ka­muda eğitimci ücreti 1.077 dolar­da seyrederken özel sektörde bu ücret 972 dolarda kalmaktadır.

Yine eğitim sektöründe erkek­lerin ücreti 1.108 dolar iken ka­dınlarda bu ücret 955 dolarda kalmaktadır. Türkiye genelinde erkeklerin ücret ortalaması 1.150 dolara gelirken kadınların ücret ortalaması 1.102 dolar ile yüzde 14,6 oranında daha düşüktür.