YÜKSEKOVA - Yüksekova’da son zamanlarda kalp krizi nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısında dikkat çekici bir artış yaşanıyor. İlçede son aylarda peş peşe gelen ani ölümler, özellikle genç yaşlarda görülen kalp krizleriyle daha da kaygı verici bir hal aldı.
İlçede yaşayan birçok vatandaş, artan kalp krizi ölümlerinin ardından endişe duymaya başladıklarını dile getiriyor. “Her gün birini kaybediyoruz” diyen yurttaşlar, bu ölümlerin nedenleri konusunda daha fazla açıklama ve önlem bekliyor.
Uzmanlardan uyarı: Kalp krizini erken tanımak hayat kurtarır
Kardiyoloji uzmanları ise bu artışın altında stres, sigara kullanımı, sağlıksız beslenme, hareketsiz yaşam ve genetik faktörlerin olabileceğini vurgularken, kalp krizi belirtilerinin erken fark edilmesinin hayati önem taşıdığına dikkat çekiyor.
Kalp krizi belirtileri nelerdir?
- Göğüs ortasında baskı, sıkışma veya yanma hissi
- Sol kola, sırta, boyuna veya çeneye yayılan ağrı
- Nefes darlığı
- Terleme, mide bulantısı
- Ani yorgunluk, bayılma hissi
Kalp krizi esnasında ne yapılmalı?
1. Hemen 112’yi arayın
Zaman kalp krizinde en önemli faktördür. Dakikalar hayat kurtarır. En yakın sağlık ekipleri çağrılmalı, kişi kesinlikle kendi başına hastaneye gitmeye çalışmamalıdır.
2. Sakin kalın ve kişiyi oturtun
Hasta yere yatırılmamalı, yarı oturur pozisyonda, sırtı destekli bir şekilde dinlenmeye alınmalıdır. Bu kalbin yükünü azaltır.
3. Hareket ettirmeyin
Kalp krizi geçiren kişi ne kadar az hareket ederse, kalbin üzerindeki yük o kadar az olur. Özellikle merdiven çıkmasına ya da yürütülmesine izin verilmemeli.
4. Aspirin varsa çiğnetin (doktor önerdiyse)
Eğer kişi daha önce kalp hastalığı tanısı almışsa ve doktoru önerdiyse, düşük dozda (genellikle 300 mg) bir aspirin çiğnetilmesi pıhtıyı yavaşlatabilir. Ancak aspirin alerjisi veya mide kanaması riski olanlar için bu önerilmez. Bu konuda dikkatli olunmalı.
5. Bilinci kapanırsa kalp masajı yapılmalı
Eğer kişi bilincini kaybeder ve nefes almamaya başlarsa, hemen kalp masajına başlanmalı ve sağlık ekipleri gelene kadar devam edilmelidir. Temel yaşam desteği eğitimi olan kişilerin bu müdahaleyi yapması önemlidir.
Kalp krizlerinde en önemli detay: Anjiyo Ünitesi
Kalp krizi geçiren bir hastanın hayatını kurtarmada en kritik aşamalardan biri damar tıkanıklığının tespit edilip açılmasıdır. Bu da ancak anjiyografi (anjiyo) ile mümkün olur. Anjiyo, tıkalı damarların görüntülenmesini ve gerektiğinde balonla açılmasını veya stent takılmasını sağlayan hayati bir işlemdir.
Kalp krizinde “altın zaman” olarak bilinen ilk 90 dakikalık sürede hastaya anjiyo yapılması, kalp kası hasarını en aza indirerek ölüm riskini ciddi şekilde azaltır. Ancak bu hizmetin verilebilmesi için tam donanımlı bir anjiyo ünitesi ve uzman kardiyoloji ekibi gerekir.
Yüksekova’da bu hizmetin olmayışı, kalp krizi geçiren hastaların çevre illere sevk edilmesini gerektiriyor. Bu da zaman kaybına, müdahalede gecikmeye ve ne yazık ki ölüm riskinin artmasına neden oluyor. Bu nedenle ilçeye bir anjiyo ünitesinin hızla kazandırılması, sadece yaşam kalitesini değil, yaşamın kendisini de koruyacak bir adımdır.
