Hakkâri Milletvekili Öznur Bartın Hakkâri’nin Yüksekova ’ilçesine bağlı Kadıköy (Qadyan) Köyü’nün Mamak (Manunan) Mezrası’na giden 2 kilometrelik yolla ilgili yaşanan ulaşım sorunlarını meclis gündemine taşıdı.
Konuya ilişkin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum ile İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya'ya soru önergesi veren Bartın, önergede şu ifadelere yer verdi:
“Hakkâri ilimizin Yüksekova ilçesine bağlı Kadıköy (Qadyan) köyünün Mamak (Manunan) mezrasına giden yolun yaklaşık 2 kilometrelik kısmı, 20 yıldır ciddi bir ulaşım sorunu olarak varlığını sürdürmektedir. Mezranın Kadıköy köyü ile bağlantısını sağlayan bu toprak yol, özellikle kış ve bahar aylarında daha da kötüleşmekte, yurttaşların günlük hayatını ve temel hizmetlere erişimini ciddi biçimde zorlaştırmaktadır”.
“BOZUK YOL, EĞİTİM, SAĞLIK, SOSYAL HAYATTA BÜYÜK AKSAKLIKLARA NEDEN OLMAKTADIR”
“Mezrada yaşayan yurttaşların yıllardır yerel yönetimlere ve ilgili kurumlara başvuruda bulunduğunu hatırlatan Bartın, “Bu konuda somut bir adım atılamamıştır. Bozuk yol, eğitim, sağlık, sosyal hayat ve ekonomik faaliyetler açısından büyük aksaklıklara neden olmaktadır. Mezrada eğitim taşımalı yöntemle sağlandığından, öğrenci servisleri kış aylarında büyük güçlüklerle karşılaşmakta ve eğitim aksamaktadır. Ayrıca, mezrada yaşayan engelli bir yurttaşın özellikle kış aylarında acil sağlık ihtiyaçlarına hızlı şekilde ulaşamaması hayati riskler taşımaktadır. Anayasa'nın 23. maddesi, kişilerin seyahat özgürlüğü ve ulaşım hakkını güvence altına almaktadır. Ayrıca, yol ve altyapı hizmetleri devletin sağlamakla yükümlü olduğu temel kamu hizmetlerinden biri olup, köy ve mezra yollarının yapım ve onarımı, yurttaşların temel hak ve hürriyetlerine saygı gereği, ivedilikle ele alınması gereken bir konudur. Anayasa’nın 56. maddesi ise, sağlıklı bir çevrede yaşama hakkını düzenlemekte olup, toz ve kötü yol koşulları bu hakkın ihlali anlamına gelmektedir” dedi.
“BÖLGEDEKİ YURTTAŞLAR HEM MADDİ HEM DE SAĞLIK AÇISINDAN ZARAR GÖRÜYOR”
Bartın, Mamak mezrasındaki vatandaşların yolun yıllardır yapılmaması nedeniyle büyük mağduriyet yaşadıklarını aktardı.
Bartın, “Özellikle yerel basın organları da mezra halkının sorunlarını dile getirmiş, 9 Eylül 2024 tarihinde Yüksekova Halkın Sesi Gazetesi aracılığıyla bu sorun yeniden gündeme taşınmıştır. Yolda meydana gelen toz bulutları ve araçların geçişinde oluşan çukurlar, bölgedeki yurttaşların hem maddi zarar görmesine hem de sağlık açısından tehdit altında kalmasına neden olmaktadır. 20 haneden oluşan Mamak mezrası yurttaşlarının talebi, Kadıköy köyü ile mezra arasındaki 2 kilometrelik stabilize yolun asfaltlanarak kullanışlı hale getirilmesidir. Bu yolun iyileştirilmesi, bölge halkının Anayasal haklarının korunması açısından büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle, mezra yolunun onarılması ve yurttaşların uzun süredir yaşadığı mağduriyetin giderilmesi için Bakanlığınızın ivedilikle harekete geçmesi elzemdir”. İfadelerine yer verdi.
Milletvekili Bartın Bakan Yerlikaya ve Kurum’a yanıtlaması isteğiyle şu soruları sordu:
1. Kadıköy köyü ile Mamak mezrası arasındaki yolun asfaltlanması ve iyileştirilmesi için Bakanlığınızın sorumluluğunda herhangi bir planlama veya proje çalışması yapılmışmıdır? Varsa, bu proje hangi aşamadadır?
2. Mezra yolunun uzun süredir yapılmaması nedeniyle ortaya çıkan çevresel ve sosyal sorunların çözümü için Bakanlığınızın yerel yönetimlerle yaptığı iş birliği çalışmaları var mıdır? Yoksa, bu konuda bir adım atılması planlanmakta mıdır?
3. Yolun kötü durumda olması nedeniyle çevreye yayılan toz bulutları, bölgedeki yurttaşların sağlığını tehdit etmektedir. Bu durumun halk sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak için Bakanlığınız ne tür tedbirler almayı planlamaktadır?
4. Anayasa’nın 56. maddesi çerçevesinde, yurttaşların sağlıklı bir çevrede yaşama hakkı göz önüne alındığında, Mamak mezrasındaki yolun onarılmaması, bu hakkın ihlali anlamına gelmekte midir? Bakanlığınız bu durumu nasıl ele almayı planlamaktadır?
5. Yolun yapılmaması nedeniyle Mamak mezrasındaki yurttaşlar, kış ve bahar aylarında ciddi ulaşım sıkıntıları yaşamaktadır. Bakanlığınız, bu sorunların çözümü için acil ve geçici altyapı çözümleri sunmayı düşünmekte midir?
6. Yolun yapımı ve iyileştirilmesi kapsamında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın belirlediği standartlara uygun asfaltlama çalışmaları yapılması planlanmakta mıdır? Eğer planlanıyorsa, bu çalışmaların ne zaman başlaması öngörülmektedir?
7. Kadıköy köyü ile Mamak mezrası arasındaki yolun yapım sürecinde çevresel etki değerlendirmesi yapılmış mıdır? Eğer yapılmamışsa, bu değerlendirmenin gerçekleştirilmesi için hangi adımlar atılacaktır?
8. Bölgedeki altyapı eksiklikleri ve yol yapımı ile ilgili olarak Bakanlığınızın sorumluluk alanında yerel yönetimlerle koordineli bir çalışma planı bulunmakta mıdır? Böyle bir plan varsa, bu iş birliği hangi süreçleri içermektedir?
9. Yolun yapım sürecinde, Bakanlığınızın yurttaşların mağduriyetini gidermek için yerel yönetimlere sağladığı teknik destek ve kaynak tahsisleri nelerdir? Bu desteklerin artırılması düşünülmekte midir?
10. Mamak mezrasında çevresel sürdürülebilirliği sağlamak ve sağlıklı yaşam koşulları sunmak amacıyla, yolun iyileştirilmesine ek olarak başka hangi altyapı projeleri planlanmaktadır? Bu projelerin hayata geçirilmesi için belirlenen bir takvim var mıdır?